Katar zatokowy to dolegliwość pojawiająca się w przebiegu zapalenia zatok. Chociaż w wielu przypadkach ustępuje samoistnie, czasem może wymagać wizyty u lekarza. Jakie objawy towarzyszą katarowi w przebiegu infekcji zatok? Sprawdź, kiedy możesz leczyć je samodzielnie, a kiedy warto wybrać się do specjalisty.
Czym jest katar zatokowy?
Katar zatokowy to gęsta, kleista wydzielina, która zalega w zatokach w wyniku trwającego w nich stanu zapalnego. Oblepia ona śluzówkę dróg oddechowych, w wyniku czego zaburza pracę obecnych na niej rzęsek, które w standardowych warunkach odpowiadają za transport śluzu na zewnątrz. Jego obecność w zatokach sprzyja namnażaniu się drobnoustrojów, np. bakterii, co może przedłużyć chorobę i nasilić jej objawy.
Schorzenie, które przebiega w towarzystwie kataru zatokowego to zapalenie zatok. Wynika ono zwykle z infekcji wirusowej lub bakteryjnej, która wywołuje odpowiedź układu odpornościowego organizmu. W ramach obrony przed atakiem patogenów rozwija się stan zapalny – dochodzi do przekrwienia śluzówki i zwiększonej produkcji wydzieliny. Oprócz kataru, zapaleniu zatok mogą towarzyszyć np.:
- ból lub uczucie rozpierania twarzy,
- niedrożność nosa,
- zaburzenia węchu,
- spływanie kataru po tylnej ścianie gardła,
- ból głowy, który może nasilać się przy schylaniu,
- objawy ogólne, np. zmęczenie, gorączka, złe samopoczucie.
Rodzaje zapalenia zatok przynosowych
Zapalenie zatok to jedna z najczęściej występujących chorób dróg oddechowych. Wyróżnia się jej 4 główne rodzaje:
- ostre wirusowe zapalenie zatok przynosowych – potocznie jest nazywane przeziębieniem, dolegliwości utrzymują się do 10. dni, a przebieg choroby jest zwykle lekki,
- ostre powirusowe zapalenie zatok przynosowych – objawy nasilają się po pierwszych 5. dniach lub utrzymują się powyżej 10. dni, ale nie dłużej niż 12 tygodni,
- ostre bakteryjne zapalenie zatok przynosowych – rozwija się w wyniku nadkażenia bakteriami trwającej infekcji wirusowej,
- przewlekłe zapalenie zatok przynosowych – dolegliwości utrzymują się dłużej niż 3 miesiące[1].
Jak leczyć katar zatokowy?
Ponieważ katar zatokowy jest lepki i trudny do usunięcia, leczenie skupia się na jego rozrzedzaniu. W tym celu stosowane są m.in. preparaty ziołowe na bazie olejków eterycznych. Wykorzystywane są ich właściwości przeciwzapalne i odkażające, które pomagają organizmowi w walce z chorobą.
Ponadto niektóre olejki działają sekretolitycznie, czyli pobudzają wydzielanie wodnistego płynu przez nabłonek zatok. W ten sposób rozrzedzają zalegający w śluz, co ułatwia jego usunięcie. Dodatkowo wzmacniają one pracę rzęsek obecnych na wspomnianym nabłonku, które transportują wydzielinę na zewnątrz. Takie działanie wykazuje kompozycja złożona z olejków:
- eukaliptusowego,
- mirtowego,
- pomarańczowego,
- cytrynowego[2].
Ostre wirusowe zapalenie zatok o łagodnym przebiegu możesz bez problemów wyleczyć samodzielnie. Dlatego, jeśli katar zatokowy i inne towarzyszące mu objawy ustępują w ciągu kilku dni, wizyta u lekarza nie jest konieczna. Jeżeli jednak po 10. dniach nie widzisz żadnej poprawy lub dolegliwości nasilają się mimo stosowanych leków, skonsultuj się ze specjalistą. Zwróć też uwagę na niepokojące objawy, takie jak wysoka gorączka, silny ból czy ich jednostronne nasilenie – one również powinny skłonić Cię do kontaktu z lekarzem[3].
[1] Wachnicka-Bąk, A., Lipińska-Opałka, A., Będzichowska, A., Kalicki, B., & Jung, A. (2014). Zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych – jedno z najczęstszych zakażeń górnych dróg oddechowych. Pediatria i Medycyna Rodzinna, 10(1): 25-31.
[2] Pachecka, M., Pachecka, R., & Pławińska, A. (2014). Zastosowanie substancji pochodzenia naturalnego w leczeniu zapalenia zatok przynosowych w świetle Europejskich wytycznych na temat zapalenia zatok przynosowych i polipów nosa–EPOS 2012. Pediatria i Medycyna Rodzinna, 10(4), 427-439.
[3] Rapiejko P., Talik P., Jurkiewicz D., Nowe możliwości leczenia ostrego zapalenia zatok przynosowych zgodnie z EPOS 2020, Otolaryngologia Polska 2021, 76(1): 29-39.
Artykuł sponsorowany
